Valourizasioun e ëncourajamënt
dë lâ lënga dë minouranso stouricca, Fransê e Patouà

La lëngo ousitano ê fourmâ da bién dë varietà difrënta, châcuno òou sâ calità, qu’un po ërcounouise ënt uno zono quë queurbo tout lou sud dë la Franso, aribant fin a lâ valadda ouriëntala dâ Piemount. Un éritagge lënguistiqque quë parto da quëllo “Lëngo d’Oc”, fillho dâ latin, quë ënt â Medioevo ê itâ trasmëtùo dai troubadour ën lonc e ën larc.

La s’nën dì “Lëngo d’Oc” përqué dî tëmp vélh la së dizìo “oc”, cant lî fransê dizìën “oil” e lh’italian “sì”. L’ousitan coulèggo ëntër lour toutta lâ lënga d’Eouroppo quë vénën dâ latin. Uno vê quëtto lëngo ilh èro pâ moc ufisialo, ma ilh èro dëcò douvrâ për lâ légge e lî prouches; peui, poc a la vê, lou fransê s’ê ëmpouzà coume lëngo dë tout lou teritori d’lai dë laz Alpa. La lëngo e la culturo ousitano soun survëcua a pâ mal dë dificoultà: un éritagge quë paso dë maire ën filh, sourtout atravérs lou parlà. Quëtto lëngo ê un’evoulusioun dâ latin, e î fai partìo dâ group dë lâ lënga gallo-romanze, ënsëmp â fransê e â francoprouvënsal; notrâ valadda soun counsiderâ dint l’aréo lënguisticco dâ prouvensal-alpin.

Ën la Rejoun Piemount dâ joùërn d’ënqueui la i à 120 Coumuna (quë réunisën apoprèe 180 milo përsouna) quë deiclarën dë parlâ l’ousitan, su d’un teritori quë vai da la Val Seuizo a lâ Valadda dë Mondovì, ooub uno chitto countinuasioun ën Ligurio e uno Coumuno d’ouriginno valdezo ën Calabrio, Lâ Gàrdia, dount la së parlo ëncaro la lëngo d’oc.

Traduzione: Occitano Val Germanasca